Webb: Analiza najdalszych galaktyk – jest niespodzianka
Naukowcy zabrali się za analizę zdjęć najdalszych rejonów kosmosu zrobionych przez teleskop Webba. Okazuje się, że im dalej, tym galaktyki wyglądają nieco inaczej.
Dzięki temu, że teleskop Jamesa Webba został wyposażony w czułe kamery pracujące w podczerwieni i duże zwierciadło, astronomowie mogą zaglądać naprawdę daleko. Tym razem podglądali galaktyki znajdujące się na dystansie od 600 milionów do 6 miliardów lat świetlnych.
Nie to, czego się spodziewali
Okazało się, że te dalekie, a tym samym stare galaktyki, różnią się kształtem od tego, co widzimy na bliższym nam podwórku. Jak przedstawiają naukowcy, na tym dystansie dominujące są galaktyki, które przypominają kształtem deski surfingowe lub „makarony” – czyli używane na basenach podłużne gąbki. Te dwa typy stanowią od 50 do 80% wszystkich przebadanych galaktyk. Jest to niespodzianka – im bowiem bliżej nas, tym występowanie tak wyglądających zbiorowisk gwiazd jest rzadsze.
Webb potwierdził to, co Hubble pokazał nam od dawna, ale bardziej szczegółowo w świetle podczerwonym. Ich połączone obserwacje pokazują, że we wczesnym Wszechświecie znacznie więcej galaktyk wydaje się płaskich i wydłużonych. Ma to głębokie implikacje, ponieważ zwykle zakładamy, że galaktyki takie jak nasza Droga Mleczna zaczęły się jako dyski, ale niekoniecznie tak jest.
Rzeczone galaktyki przebadano w ramach programu CEERS, którego obszarem zainteresowań jest Extended Groth Strip – niewielki obszar nieba niedaleko Wielkiej Niedźwiedzicy. Ten wycinek kosmosu został już wcześniej „odwiedzony" przez Teleskop Hubble’a, teraz zaś skierowano tam teleskop Webba.
Oprócz typowych dla tamtego rejonu kształtów galaktyk zaobserwowano również inne, określane przez naukowców mianem „frisbee”, które pojawiają się tym częściej, im maleje odległość od Ziemi, oraz „piłek do siatkówek”. Jak zaznaczyli badacze, te drugie stanowią przykład najbardziej zwartych galaktyk w kształcie kuli i na wspomnianych odległościach są najrzadsze.
Zdjęcie w rozdzielczości ok. 10 x 4 tys. pikseli znajdziecie tutaj. Uwaga: zajmuje 58 MB.
Potwierdzenie obserwacji
Co ciekawe, przy okazji tego swoistego powrotu do tematu okazało się, że teleskop Hubble’a w istocie wiele nie przegapił. Naukowcy spodziewali, że zastosowanie nowych, pracujących w podczerwieni instrumentów ujawni niewidoczne wcześniej detale, które zmienią ogólny obraz – tak się jednak nie stało.
Nasza analiza galaktyk zaobserwowanych przez Webba była bardzo zgodna z galaktykami z katalogu Kosmicznego Teleskopu Hubble’a. Dwa zestawy danych pozwoliły nam w pełni zweryfikować nasze modele w trakcie analizy oraz lepiej zrozumieć i sklasyfikować galaktyki, które wykrył tylko Webb.
Innymi słowy, teleskop Hubble’a może i jest już starszy, ale nie zmienia to faktu, że wciąż stanowi niesamowite narzędzie i w dalszym ciągu bez większych problemów działa – wyniki jego pracy są zaś nieocenione. Jako ciekawostkę można dodać fakt, że służy on nam już od niemal 34 lat, koniec jego misji szacowany jest na lata 2030-2040. Nie licząc więc początkowych problemów i konieczności założenia mu „okularów”, okazał się nad wyraz udanym projektem.
Foto: NASA, ESA, CSA, STScI, Steve Finkelstein (UT Austin), Micaela Bagley (UT Austin), Rebecca Larson (UT Austin)
Czytaj dalej
Sztuczna inteligencja w kosmosie? Czatbot jako ambasador ludzkości
Ciekawa gromada kulista sfotografowana przez teleskop Webba
Ta apka pokaże innym, że oglądasz porno
NASA opublikowała zdjęcia jeziora magmy i szczytu na Io – księżycu Jowisza
Gdyby mnie ktoś zapytał, ile pracuję w CD-Action, to szczerze mówiąc, nie potrafiłbym odpowiedzieć. Zacząłem na początku studiów i... tak już zostało. Teraz prowadzę działy sprzętowe właśnie w CD-Action oraz w PC Formacie. Poza tym dużo gram: w pracy i dla przyjemności – co cały czas na szczęście sprowadza się do tego samego. Głównie strzelam i cisnę w gry akcji – sieciowo i w singlu. Nie pogardzę też bijatyką, szczególnie jeśli w nazwie ma literki MK, a także rolplejem – czy to tradycyjnym, czy takim bardziej nastawionym na akcję.