5
28.10.2017, 17:02Lektura na 6 minut

Assassin´s Creed Origins: Egipt w czasach Bayeka [PUBLICYSTYKA]

Historia Bayeka rozgrywa się w trakcie konfliktu pomiędzy Ptolemeuszem XIII a jego siostrą (i żoną) Kleopatrą VII wspieraną przez Juliusza Cezara. Przyjrzeliśmy się bliżej historycznemu tłu najnowszej odsłony serii Assassin's Creed.


Tomasz „Ninho” Lubczyński

Choć akcja Assassin’s Creed Origins rozgrywa się w roku 49 p.n.e., to opowieść powinniśmy rozpocząć nieco wcześniej. W 51 roku p.n.e. umiera Ptolemeusz XII zwany Auletesem, człowiek wyniesiony na tron Egiptu dzięki poparciu Rzymu. Władca ten był najzwyczajniej w świecie marionetką obcego imperium, o czym świadczy najlepiej zupełny brak oporu, gdy w 59 roku p.n.e. Rzym ogłosił przyłączenie do swoich ziem Cypru. W końcu wygnany schronił się, jakżeby inaczej, w Rzymie. Ptolemeusz XIII szukał pomocy u możnych, w tym u samego Cezara. Był sprytny – zaciągał długi, wiedząc, że z każdym pożyczonym talentem i każdym wierzycielem rosną jego szanse na powrót na tron. Wszak tylko w ten sposób mógłby wypłacić się wszystkim wierzycielom.

W końcu za ogromną na ówczesne czasy kwotę dziesięciu tysięcy talentów przekupił namiestnika prowincji Syrii Gabiniusza, a ten wsparł go zbrojnie, gdy władca postanowił wrócić do stolicy. Odebrał tron córce Berenice, która rządziła pod jego nieobecność, ale to mu nie wystarczyło – skazał ją na śmierć. Przy okazji szykanował wszystkich, którzy przyczynili się do jego wygnania, a w końcu musiał także zacząć spłacać ogromne długi. Auletes spłodził sześcioro dzieci, z których dwoje przeżył – o ile Berenika zginęła z jego rozkazu, to pierwszą panującą po jego wygnaniu Kleopatrę VI Tryfajnę III (nie, to nie błąd ani dwie różne osoby) "uratowała" przed takim losem śmierć na rok przed powrotem ojca do Aleksandrii.

Niemniej przed odejściem na tamten świat Ptolemeusz XII oddał władzę w ręce Kleopatry VII i Ptolemeusza XIII. Dziewczyna miała 17 lat, chłopiec ledwie 10, oboje nie byli dziećmi współrządzącej z Auletesem Kleopatry Tryfajny II, ale jednej z żon niższej rangi. Dość napisać, że tożsamość kobiety pozostaje nieznana. Dzieci natomiast, zgodnie z tradycją, musiały zawrzeć małżeństwo. Nie było ono udane, Ptolemeusz był podatny na wpływy dostojników dworskich, a ci nie zamierzali dzielić się władzą z Kleopatrą. Tym samym musiała ona uciekać z Egiptu w 49 roku p.n.e. Mniej więcej w tym czasie rozgrywa się fabuła Origins.

W zapowiedzi czytamy: "Bądź świadkiem narastającego konfliktu pomiędzy potężnymi postaciami pokroju Kleopatry, Juliusza Cezara i faraona Egiptu, Ptolemeusza XIII". Faktycznie, nie możemy zapominać, że Egipt na dobrą sprawę był wciąż pod "opieką" Rzymu. W powyższym zwiastunie widzimy Ptolemeusza bardzo pewnego siebie, grożącego Cezarowi, iż zabije wszystkich Rzymian w Aleksandrii, jeśli ten będzie spiskował przeciwko niemu wraz z Kleopatrą. W rzeczywistości młody władca chciał się przypodobać Imperium Rzymskiemu i okazja nadarzyła się tuż przed rozpoczęciem walki z armią Kleopatry. Wówczas to na horyzoncie pojawił się Pompejusz, który zbiegł do Egiptu po porażce z wojskami Cezara pod Farsalos. Ptolemeusz (a właściwie dostojnicy nim kierujący) rozkazał zabić przeciwnika Juliusza, licząc na jego wdzięczność.

origins3_c0c2b.jpg

Przeliczył się. Cezar, być może w duchu zadowolony z usunięcia rywala do władzy, oficjalnie potępił czyn – legenda głosi, że przyniesioną mu głowę Pompejusza ucałował i gorzko zapłakał nad jego losem. Młodziutkiemu królowi nie pozostawił natomiast złudzeń – jeśli tylko zechce, odbierze mu tron. To właśnie na rozkaz rzymskiego wodza Ptolemeusz XIII pogodził się z siostrą. W dodatku za rodzeństwem wciąż ciągnął się ojcowski "spadek" – Cezar oczekiwał spłaty reszty zadłużenia Auletesa. Kleopatra natomiast została jego kochanką i nieoficjalnie wraz z nim rządziła czas jakiś w Aleksandrii (oficjalnie Juliusz miał jedynie stać na straży rządów rodzeństwa). Jak kobiecie udało się spotkać z Rzymianinem? Tak w "Żywotach sławnych mężów" opisuje to Plutarch z Cheronei:


Kleopatra wzięła z sobą jednego ze swych zaufanych ludzi, Apollodora z Sycylii, wsiadła z nim do łodzi i gdy się już ściemniło, podpłynęła na niej pod pałac królewski. Nie mogąc się inaczej ukryć, weszła do skórzanego worka na pościel, ułożyła się w nim wzdłuż, po czym Apollodor zasznurował worek rzemieniem i tak go poniósł wprost do Cezara.


Związek między tą dwójką oraz ich władza w Egipcie nie podobały się jednak miejscowym i rychło wybuchła tzw. wojna aleksandryjska. Cezar, który Ptolemeusza XIII wziął za zakładnika, mógł zginąć już na samym jej początku, gdy został okrążony w dzielnicy portowej miasta. Domyślając się jednak, że atak nastąpi od strony morza, nakazał spalić całą flotę.

Następnie z odsieczą przybyły mu posiłki z Syrii i Palestyny. W końcu Cezar zdecydował się wypuścić Ptolemeusza, a ten wystąpił przeciwko niemu zbrojnie. Pokonany 14-latek próbował ucieczki statkiem po Nilu, jednak zginął 13 stycznia 47 roku p.n.e., gdy łódź zawiodła i zatonęła. Kleopatra natomiast udała się wraz z Cezarem w podróż w górę świętej rzeki. Historycy do dzisiaj nie mają całkowitej pewności, czy pojawiały się tu kwestie miłosne, czy po prostu Rzymianin chciał sprawdzić, co faktycznie przypada mu we władanie. Dość jednak napisać, że gdy Juliusz w kwietniu opuszczał Egipt, władczyni oczekiwała dziecka. Jego dziecka, jak się później okazało – jedynego biologicznego dziedzica wodza.

origins4_c0c2b.jpg

Juliusz poza potomkiem pozostawił w Egipcie łącznie cztery legiony, czym dał Kleopatrze do zrozumienia, że to on wciąż pociąga za sznurki. Ta udała się więc w podróż do Rzymu, gdzie spędziła dwa lata – oficjalnie w celu odnowienia sojuszu z Imperium. Do Egiptu powróciła już po gwałtownej śmierci Cezara. W ojczyźnie splamiła się krwią swojego brata, Ptolemeusza XIV, którego poślubiła po śmieci pierwszego małżonka. Od tego czasu sprawowała rządy w imieniu syna Juliusza Cezara, nazwanego na jego cześć Cezarionem, który przybrał jednak królewskie imię Ptolemeusza XV.

***


Kleopatra umiała pochlebstwa dzielić nie na czworo, jak mówi Platon, lecz na wielokroć: czy Antoniusz chciał poważnego działania, czy żartów, stale dawała mu jakąś nową i pochlebną przyjemność i wychowywała go sobie niczym dziecko, nie opuszczając go ni dniem, ni nocą. Razem z nim grała w kości, razem piła, chodziła na polowania, przyglądała się mu w czasie ćwiczeń z bronią.


Ten opis Plutarcha idealnie oddaje relację Kleopatry z kolejnym wodzem rzymskim, Markiem Antoniuszem. Owinęła go sobie wokół palca, urodziła mu bliźnięta, a wiele wskazuje na to, że w 37 roku p.n.e zostali małżeństwem. Tutaj jednak historycy pewności nie mają, a nawet jeśli doszło do zaślubin, to w świetle prawa rzymskiego nie miało ono żadnej mocy wiążącej. Idylla nie trwała długo, gdyż Antoniusz w 31 roku p.n.e ostatecznie przegrał walkę o władzę z adoptowanym synem Cezara, Oktawianem Augustem. Po porażce w bitwie pod Akcjum para uciekła do Aleksandrii i następnie próbowała pertraktować ze zwycięzcą, jednakże negocjacje zakończyły się fiaskiem. Marek popełnił wówczas samobójstwo, a Kleopatra próbowała jeszcze walczyć o władzę.

Gdy wiedziała już, że Egipt nie zachowa niezależności, poszła w ślady Antoniusza – zabiła się 12 sierpnia 30 roku p.n.e. Matka do końca swych dni próbowała zapewnić bezpieczeństwo Cezarianowi, jednak został on uduszony niedługo później na rozkaz Oktawiana.

origins7_c0c2b.jpg

Pracując nad artykułem, posiłkowałem się III tomem "Historii starożytnych Greków" autorstwa Benedetto Bravo i Ewy Wipszyckiej, traktującym o okresie hellenistycznym.


Czytaj dalej

Redaktor
Tomasz „Ninho” Lubczyński

W CD-Action jestem od 2016 roku, wcześniej publikowałem m.in. w Przeglądzie Sportowym. W redakcji robiłem chyba wszystko – byłem sprzętowcem, prowadziłem działy info i zapowiedzi, szefowałem newsroomowi, jak i całej stronie. Następnie bezpieczną przystań znalazłem w social mediach, którymi zajmowałem się do końca 2022 roku, gdy odszedłem z CDA. Nie przestałem jednak pisać – wciąż możecie mnie więc czytać: zarówno na stronie www, jak i w piśmie.

Profil
Wpisów730

Obserwujących7

Dyskusja

  • Dodaj komentarz
  • Najlepsze
  • Najnowsze
  • Najstarsze